Non patir companhia
Viuem ua epòca de tapatge e fúria, a on se parle per non carar e se cride tà non auer de rasoar. Ua part dera politica, dera societat, des hilats sociaus –que n’entrelacen ne socializen–, en son ua mòstra, ua caisha de ressonància, non pas en sens que li da eth sociològ Hartmut Rosa, coma capacitat de relacionar-mos damb eth món, senon de dissociar-mos d’un món que non volem compréner, pr’amor que tà compréner cau prumèr saber carar. Açò ac recomane er erudit Ramón Andrés en ua entrevista recenta publicada per aguest diari, damb motiu dera Setmana Morales, de musica renaishentista, catedrau dera armonia. “Es granes revelacions divines son auditives. Es dius non se ven; s’escoten”, respon aguest filosòf, poèta e music, autor d’ua òbra culta e extraordinària, coma era sua istòria dera filosofia dera musica recuelhuda en Filosofia e consolament dera musica, pòc comuna en aguest temps de bronits. Er aimant dera bona musica sap dera importància deth silènci. Eth silènci ei hònt de saviesa. Sant Joan dera Crotz didie qu’era sapiéncia “entre per amor, eth silènci e era mortificacion”. Tad aguest gran mistic, er anma contemplativa a de saber transcendir es causes transitòries, qu’ara mos distrèn –e qu’era musica mos ajude a superar, segontes Andrés–, e “a d’èster tan amiga dera soletat e eth silènci, que non patisque companhia d’ua auta creatura”. D’ací trè er escrivan eth títol d’un aute libre, compèndi d’escrits mistics sus eth silènci. Andrés desconfide dera abséncia de dubtes, que pòrte ar autoritarisme, tan actuau. Sant Tomàs d’Aquino avertie que “s’eth mèstre resòl era question damb simples arguments d’autoritat, alavetz aqueth que l’escote pensarà qu’es causes son atau, mès non artenherà cap coneishement”. Era incomprenença proven de non saber escotar, pr’amor que sonque parlam de nosati madeishi, mès escotar eth silènci ei acuélher era Paraula, ei daurir-se ara revelacion, ara insondabla novetat deth totaument Aute.
